การเล่นเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการพัฒนาเด็กทั้งในด้านจิตใจ สังคม และความคิดสร้างสรรค์ นี่คือมุมมองของวิชชากร ประภาสะวัต ผู้ทำงานในฝ่ายคุ้มครองที่ UNHCR ที่ในวัยเด็กเคยเล่นของเล่นแปลนทอยส์ วันนี้เธอจะมาเล่าว่าประสบการณ์การเล่นมีอิทธิพลต่อการพัฒนาตนเองและการทำงานในปัจจุบันของเธออย่างไร

ความทรงจำแรกกับของเล่นแปลนทอยส์

จำไม่ได้ว่าเริ่มเล่นของเล่นแปลนทอยส์ตั้งแต่อายุเท่าไหร่ แต่ของเล่นชิ้นโปรดคือชุดผลไม้กับเขียง และระนาด (xylophone) ความทรงจำในการเล่นหั่นผลไม้ยังชัดเจน ของเล่นที่มีสีสันสดใสและสามารถหั่นได้จริงทำให้รู้สึกสนุกมาก ส่วน xylophone ก็เป็นของเล่นที่ให้ความบันเทิงและเพลิดเพลินกับการสร้างเสียงดนตรี

การพัฒนาทักษะและความคิดสร้างสรรค์จากการเล่น

การเล่นของเล่นเหล่านี้ช่วยพัฒนาความคิดสร้างสรรค์เยอะมาก เช่น เวลาที่เล่นหั่นผลไม้ ก็สมมุติว่าตัวเองเป็นเชฟ คิดสร้างสรรค์เมนูต่าง ๆ หรือเวลาเล่นระนาด (xylophone) ก็พยายามคิดท่วงทำนองขึ้นมาและนั่นเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ขอคุณแม่ไปเรียนเปียโนต่อด้วย

แรงบันดาลใจสู่การทำงานด้านสิทธิมนุษยชน

ประสบการณ์ในวัยเด็กที่เต็มไปด้วยการเล่นสนุกสนานในครอบครัว ทำให้เห็นคุณค่าและความสำคัญของการเล่น ประกอบกับตอนเรียนมหาวิทยาลัยเกี่ยวกับ “สิทธิในการเล่น” ซึ่งถูกบัญญัติไว้ในอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก ยิ่งตอกย้ำความเชื่อว่า “การเล่น” มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเด็กอย่างรอบด้าน ทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม จึงเป็นแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้ตนเองสนใจงานด้านสิทธิมนุษยชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิเด็ก เพื่อให้เด็กทุกคนมีโอกาสได้เล่นอย่างอิสระและปลอดภัย

ความสำคัญของของเล่นที่มีคุณภาพ

เพราะเป็นเรื่องเกี่ยวกับเด็กจึงมีข้อกังวลเยอะ ของเล่นที่ทำจากวัสดุไม่คงทนอาจแตกหักง่ายและเกิดอันตราย สีที่เป็นสารเคมีก็อาจเป็นอันตรายได้หากเด็กเผลอเอาเข้าปาก การเลือกของเล่นคุณภาพดีคือการการันตีความปลอดภัย และถ้าเป็นของเล่นที่ผ่านการออกแบบมาอย่างเหมาะสมก็จะช่วยส่งเสริมพัฒนาการด้วย

บทบาทของการเล่นในการพัฒนาจิตใจและสังคม

การเล่นช่วยให้เด็กได้ผ่อนคลายและสนุกสนาน สำหรับเด็กผู้ลี้ภัยที่ต้องปรับตัวกับวัฒนธรรมและวิถีชีวิตใหม่ การเล่นเป็นการหยุดพักจากความเครียดในชีวิตประจำวัน และในด้านสังคมการเล่นจะช่วยให้เด็กได้รู้จักกลุ่มคนใหม่ ๆ ฝึกการเรียนรู้การเป็นผู้นำและผู้ตาม

ประสบการณ์การเล่นในวัยเด็กต่อความคิดที่จะทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม

ในมุมมองตอนเด็กเราเล่นเพราะสนุก ไม่ได้คิดว่าเล่นแล้วมีประโยชน์อะไร แต่เมื่อโตขึ้นพบว่าของเล่นมีบทบาทในการสร้างตัวตนของเด็ก เช่น การมีตุ๊กตาที่มีความหลากหลายทางรูปลักษณ์ช่วยให้เด็กเข้าใจและยอมรับความหลากหลายเมื่อโตขึ้นได้

คำแนะนำสำหรับผู้ปกครอง

คิดว่าผู้ปกครองควรเล่นไปกับเด็ก ๆ เพราะช่วงเวลาที่เล่นด้วยกันนั้นถือว่าเป็นการสร้างความทรงจำที่ดีและสร้างความสนิทสนม ซึ่งระหว่างการเล่นผู้ปกครองก็จะสามารถสังเกตพัฒนาการและความสนใจของเด็กได้ด้วย

ความรู้สึกที่มีต่อกิจกรรม PlanToys Inclusive Play

ต้องขอบคุณแปลนทอยส์มากสำหรับกิจกรรมในครั้งนี้ ธีมของกิจกรรมคือ Inclusive Play ซึ่งออกแบบมาเพื่อเด็กผู้ลี้ภัยที่ต้องจากบ้านเกิดมา กิจกรรมนี้ช่วยให้เด็กได้เข้าใจว่าสังคมประกอบไปด้วยความหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นวัฒนธรรม ภาษา หรือรูปลักษณ์ภายนอก แต่ทุกคนนั้นสามารถอยู่ร่วมกันได้ การเข้าร่วมกิจกรรมทำให้เด็ก ๆ มีทัศนคติที่ดีต่อความหลากหลาย และในช่วงที่ร่วมกิจกรรมเด็กทุกคนก็มีความสุขและสนุกมาก ส่วนตัวแล้วถึงแม้จะโตแล้วก็ยังรู้สึกว่าการเล่นของเล่นสนุกจริง ๆ